پاسخ به نامه‌ای که آینشتاین به مناسبت هشتاد سالگی فروید نوشته است
در یک پیش احساس غرور آمیز چنین سعادت والایی، من هم اکنون غرق سرورم و …
پاسخ به نامه‌ای که آینشتاین به مناسبت هشتاد سالگی فروید نوشته است
ترجمه میترا کدیور
وین نهم ـ ۱۹ برگاسه
۳ مه ۱۹۳۶
پروفسور آینشتاین عزیز
شما بیهوده تلاش می‌کنید که من به نامه مسحور کننده‌ی شما پاسخی ندهم. من واقعاً می‌بایست به شما بگویم که تا چه حد از تغییری که در قضاوت شما ایجاد شده، یا حداقل از حرکتی که در این راستا صورت گرفته، مشعوف هستم. البته من همیشه می‌دانستم که شما فقط «از روی نزاکت» مرا تحسین می‌کنید و این‌که شما در مورد تعداد محدودی از ادعاهای من متقاعد شده‌اید. اما من اغلب از خود پرسیده‌ام که واقعاً چه چیزی برای تحسین وجود می‌داشت اگر که آنها راست نبودند ـ یعنی اگر آنها درجات اعلایی از حقیقت را در بر نداشتند. بین خودمان، آیا شما فکر نمی‌کنید که با من رفتار بسیار نیکوتری می‌شد اگر که دکترین‌های من درصد بالاتری از اشتباه و حماقت را در خود جای می‌دادند؟
شما بسیار جوان‌تر از من هستید و من می‌توانم امیدوار باشم که تا زمانی که شما به سن من برسید یکی از پیروان من شده باشید. از آن جایی که من اینجا نخواهم بود تا از این موضوع آگاه شوم از همین حالا رضایت خود را به جلو می‌اندازم. متوجه هستید که منظورم چیست:
«در یک پیش احساس غرور آمیز چنین سعادت والایی، من هم اکنون غرق سرورم و …»[۱]
با ارادتی گرم و تحسینی خدشه ناپذیر
زیگموند فروید
منبع: مجله شهر هشتم شماره ۶
[۱] جمله‌ای از فاوست اثر گوته.
